Coöperatieve werkvormen op CBS De Wegwijzer


Hier gaat het om bij coöperatief leren.


Coöperatief leren is gebaseerd op een onderwijstraditie die er veel waarde aan hecht dat je kinderen opvoedt tot democratisch denken en handelen, tot samenwerken en actief leren. Door dagelijks intensief samen  te werken in interactie met elkaar, leren kinderen de democratische principes die aan de basis van onze samenleving liggen, kennen. De kinderen zijn verantwoordelijk voor hun eigen leren, maar ook voor het leren van de ander. Ze werken samen om hun eigen leren en dat van anderen zo succesvol mogelijk te maken. Een optimale prestatie is alleen te bereiken door de krachten te bundelen. De bijdrage van iedere leerling helpt alle kinderen uit de groep met het bereiken van sociale vaardigheden en het leren leren.
 

Wat is coöperatief leren?
 

Coöperatief leren is leren dat plaatsvindt in een (onderwijs)leersituatie waarin de lerende in interactie met een of meer actoren onder gedeelde verantwoordelijkheid een leertaak uitvoert met een gemeenschappelijk doel of product dat alle betrokkenen willen bereiken of maken.


Sociale vaardigheden
 

Kinderen moeten over een aantal sociale vaardigheden beschikken om een goede interactie en effectief samenwerken in de groepen mogelijk te maken. Deze vaardigheden kunnen kinderen leren.
De kinderen leren bijvoorbeeld vaardigheden die te maken hebben met communiceren met elkaar en omgaan met anderen. Dit gebeurt voordat je kunt beginnen met het inzetten van coöperatieve werkvormen. Het gaat dan om zaken als elkaar aanmoedigen en steunen, actief naar elkaar luisteren, zelf een inbreng durven hebben in een groep, omgaan met meningsverschillen, het oplossen van conflicten, jezelf blootgeven, hulp bieden etc. De leerkracht begeleidt de kinderen hierin, bereidt de kinderen voor en geeft handreikingen voor het omgaan met sociale vaardigheden. De leerkracht heeft hier dus een duidelijke rol.
Sociale vaardigheden zijn nodig om een groep te vormen en te behouden waarin iedereen zich gewaardeerd voelt en gesteund. De leerkracht kan voor het groepsvormende proces verschillende ‘groeps- en klassenvormende activiteiten’ inzetten. Deze activiteiten zijn vooral gericht op een open klimaat waarin kinderen elkaar accepteren en zich betrokken voelt. Ook moeten deze activiteiten het zelfvertrouwen van de leerlingen  opbouwen en de leerling in staat stellen anderen te vertrouwen. De leerkracht prikkelt het sociale bewustzijn door regelmatig na te gaan op welke wijze de geleerde principes ook effectief ingezet worden.
 

Waarom coöperatief leren?
 

Kinderen behoren vaardigheden te leren die ze nodig hebben voor een werkzaam en gelukkig leven, voor hun toekomstige en optimale ontwikkeling. Coöperatief leren is een antwoord op de veranderende samenleving:
1. Het verbreedt de handelingsmogelijkheden van leerlingen door middel van interactief leren zoals dat in werksituaties plaatsvindt;
2. Het biedt verschillende mogelijkheden om communicatie- en sociale vaardigheden eigen te maken, vaardigheden waar steeds meer vraag naar is;
3. Het geeft een positief beeld van hoe een samenleving met de demografische en economische veranderingen omgaat, door het inzetten van ongelijke samenstelling van de klas. Kinderen leren rekening met elkaar houden; er ontstaat meer begrip, respect en zorg voor anderen, ook voor anderen die ‘anders’ zijn;
4. Het vergroot de sociale vaardigheden van kinderen die in een snel veranderende op technologie en informatieverwerving gerichte samenleving noodzakelijk zijn;
5. Het leert kinderen om samen te werken en te communiceren met anderen;
6. Het levert een bijdrage aan de verstandelijke ontwikkeling door het inzetten van de taal. Actief gebruik van taal is nodig om kennis en begrip te laten ontstaan;
7. Het leert dat mensen op elkaar aangewezen zijn in situaties waarbij het resultaat afhankelijk is van ieders inzet en de manier van samenwerken en dat je door samenwerken meer kunt bereiken dan door een individuele actie.