B.A.S. (Bouwen aan een Adaptieve School)

•       • In het BAS-project staan de volgende vragen centraal:
•       • Wat kan de school doen om de doeltreffendheid van het      
•          onderwijs te verbeteren?
•       • Hoe kan de school omgaan met verschillen in de groep?
•       • Op welke manier kan de differentiatie worden georganiseerd?
•       • Hoe kunnen kinderen actief betrokken worden bij het onderwijs?

Bij BAS (adaptief onderwijs) houden we rekening met de verschillen die er bestaan tussen kinderen. Verschillen in talent, tempo en temperament (gedrag). Ons onderwijs richten wij zo in zodat er duidelijkheid ontstaat over de manier waarop leerkrachten de leerlingen op systematische wijze instructie geven, hulp bieden en emotioneel en sociaal laten ontwikkelen.

We beseffen dat de sfeer waarin een kind moet opgroeien van groot belang is om een volwaardig mens te worden. Wij stellen daarom een vriendelijk en veilig klimaat met orde en regelmaat op prijs. Pas als een kind zich veilig voelt, kan het zich ontwikkelen. Binnen het leerproces houden we drie belangrijke behoeften goed in de gaten:

• ·         De behoefte aan relatie: er bij willen horen, meetellen
• ·         De behoefte aan competentie: iets kunnen, in jezelf geloven
• ·         De behoefte aan autonomie: zelfstandig zijn, je eigen handelen kunnen reguleren

Deze drie basisbehoeften van adaptief onderwijs bepalen in onze ogen succesvol leren. Leraren laten de leerlingen ervaren dat ze er bij horen, dat ze iets kunnen en dat ze het steeds beter alleen/zelf kunnen.

Dat betekent zorgen voor:

• Voldoende uitdaging;
• Ondersteuning op die momenten waarop daar behoefte aan is;
• Vertrouwen in kinderen

We proberen om de kinderen, gedurende hun schooltijd, een houding te laten ontwikkelen die zich kenmerkt door zelfverantwoordelijkheid, zelfstandigheid en solidariteit. Het hebben van een positief zelfbeeld, het niet bang zijn voor het maken van fouten en het durven nemen van initiatieven, draagt in onze ogen bij aan een gezonde en brede ontwikkeling. Daarom willen we de kinderen helpen hun sterke en zwakke kanten te leren kennen, laten we ze initiatieven nemen en keuzes maken, doen we regelmatig een beroep op hun saamhorigheidsgevoel en spreken we ze aan op hun sociale verplichtingen.

De afgelopen jaren hebben we onder andere gewerkt aan de volgende onderwerpen:

Inrichting van school klas en plein

Ruimtes binnen onze school zijn niet neutraal. Ze beïnvloeden het gedrag en welbevinden (basisveiligheid) van onze leerlingen en de collega’s. Zo is vastgesteld dat mensen zich positiever gaan gedragen als ze zich in een ruimte bevinden die ze als plezierig ervaren. Behalve het gedrag, is ruimte ook van invloed op veel gehanteerde werkvormen. Veiligheid, sfeer, flexibiliteit en uitdaging zijn sleutelwoorden bij inrichting van al onze ruimtes binnen de school.

Voorspelbaarheid in leerkracht gedrag

Voorspelbaarheid in leerkrachtgedrag vinden wij een wezenlijke voorwaarde voor het welbevinden van onze leerlingen. Het bepaalt niet alleen in grote mate de rust en orde, maar ook de betrokkenheid van kinderen bij hun werk.

Communicatie en schriftelijke correctie

Positief ervaren contactmomenten zijn voor de ontwikkeling van een kind erg belangrijk vooral daar waar het gaat om het ontstaan en groei van zelfvertrouwen en zelfrespect. Wij gaan ervan uit dat door het versterken van positieve interacties (in plaats van het benadrukken van fouten en mislukkingen) leerlingen onderling gemakkelijker met elkaar om zullen gaan en meningsverschillen en conflicten sneller kunnen oplossen.

Afspraken en routines

Een stimulerend adaptief pedagogisch klimaat wordt gekenmerkt door vertrouwen en uitdagende ondersteuning. Voorwaarde hierbij is wel dat er veiligheid, orde en duidelijkheid wordt ervaren binnen de school. Afspraken en routines helpen om dit te realiseren. We hebben een algemene schoolregel vastgesteld en er zijn klassen- en pleinregels opgesteld en gevisualiseerd in de school.

Dagplanning

Het is belangrijk dat kinderen weten wat het dagprogramma voor hen in petto heeft. Het biedt structuur, geeft duidelijkheid, houvast. Het maakt ze minder afhankelijk van de leerkracht. Ook de zelfstandigheid wordt hierdoor bevorderd. In alle groepen wordt het dagprogramma gevisualiseerd weergegeven.

Effectieve leertijd en instructie

We vinden het belangrijk dat de beschikbare leertijd voor de kinderen zo maximaal mogelijk is. We realiseren ons echter dat het maximaliseren van de onderwijstijd alleen niet helpt. De beschikbare tijd moet natuurlijk ook doelmatig worden ingevuld door leerlingen een actieve rol in het leerproces te geven.

Begeleid zelfstandig leren

Het begeleid zelfstandig leren heeft tot doel een zelfstandige leerhouding bij kinderen te ontwikkelen. Hierbij gaat het er nog niet zozeer om, om kinderen te leren leerkrachtonafhankelijk te werken, maar meer om kinderen de mogelijkheid te bieden om ook zelf mee het leerproces te sturen en evt. bij te stellen.

Naar aanleiding van dit onderwerp wordt er een onder andere een aantal dagdelen in de bovenbouw gewerkt met dagtaken waarbij leerlingen zelf leren kiezen, plannen en registeren. In alle groepen wordt gewerkt met een weekkaart of dagkaart.

Coöperatief leren

Samenwerken is een belangrijke vaardigheid die leerlingen nodig hebben om goed te kunnen functioneren in de samenleving. Coöperatief werken is een goede manier om deze vaardigheid in de praktijk te oefenen.

Leerlingen leren met en van elkaar. Leerlingen die coöperatief leren, werken op een gestructureerde manier samen in kleine, veelal heterogeen samengestelde groepen. De achterliggende gedachte is dat kinderen niet alleen leren van de interactie met de leerkracht, maar ook van de interactie met elkaar. De leerlingen zijn actief met de leerstof bezig, ze praten er met elkaar over, waardoor de inhoud van de stof meer betekenis voor hen krijgt. Door de samenwerking in een groepje, ontwikkelen leerlingen ook samenwerkingsvaardigheden